Τρίτη 19 Φεβρουαρίου 2019

H διαθλαστική αυτονομία του εγώ



                                                    Η διαθλαστική αυτονομία του εγώ




...Η ουδετεροποίηση είναι πολύ κοντά στη διαθλαστική αυτονομία του εγώ. Προάγει μια μορφή ακινησίας και  συντελείται όσο ο άνθρωπος πλήττεται από την άγρια ταχύτητα κάποιου πολιτισμικού ανακρούσματος… 
…Ο άνθρωπος γεννιέται μ αυτόν τον πολιτισμικό τρόμο. Το γέλιο του βρέφους είναι φόβος γι` αυτό που παρατηρεί κι ενσωματώνει ταυτόχρονα με τις αισθήσεις του. Η ανάγκη της Μαντάμ Μποβαρύ για εραστές είναι σύμφυτο με τη συνδήλωση της απάθειας κι ας εκδηλώνεται αυτό με παραληρηματικό επεισόδιο όταν οι εραστές την εγκαταλείπουν. Είναι ο μόνος τρόπος  να οργανώσει την άμυνά της. Στον πίνακα του Holbein « the ambassadors» οργανώνουμε την άμυνά μας όταν απευθείας χειριζόμαστε μια παραμορφωμένη εικόνα. Το σώμα μας υποδεικνύει ένα δεύτερο σώμα πολύ κοντά σ αυτό που παρατηρούμε. Την  απόσταση ανάμεσα στο σώμα μας και την αγριότητα κάποιου πολιτισμικού ανακρούσματος, τη μεσότητα δηλ. αυτής της αγριότητας την ονομάζω ουδετεροποίηση…

                                   
                                                         Χ.Β.
                                       «Φιλοσοφικές πραγματείες»
                                                                              Σε αναμονή

Τετάρτη 2 Μαΐου 2018

Αναμόρφωση και οριακή ένταση

Στα πλαίσια της σταθερής, πλέον, αφοσίωσής μου στη Φιλοσοφία συνεχίζω να ολοκληρώνω κάποια φιλοσοφικά δοκίμια που ελπίζω να εκδοθούν την επόμενη χρονιά.
Το τρίτο από αυτά έχει τον τίτλο "Αναμόρφωση και οριακή ένταση". (απόσπασμα)

Το αινιγματικό κρανίο στον πίνακα του  H. Ηolbein " The ambassadors"
" δείγμα "αναμόρφωσης" δηλαδή παραμορφωμένης προβολής ή προοπτικής ενός αντικειμένου απαιτεί απ το θεατή να βρεθεί σ ένα συγκεκριμένο πλεονεκτικό σημείο για να μπορεί να αποκαλύψει το σχήμα που λανθάνει.
Αυτό το 'πλεονεκτικό΄σημείο που μπορεί να ονομάζεται καθηλωτικός εκτοπισμός λειτουργεί πολύσημα και διασταλτικά. Εδώ, δημιουργείται και προάγεται το αίσθημα της οριακής έντασης που διέπει την προσπάθεια να πετύχουμε τη βίωση της επαφής ανάμεσα στην αντίσταση του περιορισμού της περατότητας και την ορμή προς το άπειρο. Αυτή η μορφή οριακής έντασης δημιουργεί μια μορφή αισθητικής αυθαιρεσίας που δικαιώνει την υποκειμενική μας κοσμιότητα ή αλλιώς τον άδηλο ναρκισσισμό μας...
                 
                                    Χ. Βλάχου

Κυριακή 10 Ιουλίου 2016

Η ηθική του τυχαίου

Η   ηθική   του τυχαίου

 Η ύλη και ο αντικειμενικός κόσμος θεωρείται ορμητήριο για τις εξελισσόμενες μορφές σκέψης, σύμφωνα με τον Μαρξ, αποκλείοντας κάθε συνειδητότητα που προέρχεται από κάποια Ιδέα.
Οι μορφές πάλης μέσα στον κοινωνικό ιστό αναδεικνύονται  πίσω από την καθαρή σκέψη του αγώνα μεταφρασμένο σε μη διαυγή κατάσταση  δράσης και  σκέψης.
Πολλά θεωρήματα και οικονομικοί δείκτες παλεύουν για την ισορροπία έως ότου κάποιος τυχαίος παράγοντας διασαλεύει τις οικονομικές προθέσεις. Για παράδειγμα.
Το θεώρημα της αράχνης  ασκεί στην οικονομία μια πολύτιμη ιδιαιτερότητα ως προς την τιμή ισορροπίας των εμπορευμάτων.
Οι δείκτες που μεταβάλλονται όπως ο χρόνος και η ποσότητα
απεικονίζονται στις αλγεβρικές παραστάσεις και επαναπροσδιορίζουν τον άτακτο και ευμετάβολο μηχανισμό της οικονομίας.
 Οι συνθήκες ανατροφοδότησης της διάστασης χρόνου-απαίτησης δεν είναι φιλικές ως προς τη συνοχή τους.  Όσο περνά ο χρόνος  οι απαιτήσεις μεγεθύνονται,  τα οικονομικά μεγέθη αλλοτριώνουν τη σχέση μας με τα μέσα παραγωγής,  η ακαθόριστη δύναμη που προετοιμάζει την ετοιμότητα να γίνει πραγμάτωση εμπλέκει την πολιτική διάστασή μας με  μια υπερτροφικά ατομική διάσταση. Ένας συμπαγής χώρος διερεύνησης του εαυτού και του άλλου απορυθμίζεται.
 Ικανότερος, όποιος στο τυχαίο προωθήσει την έκτακτη ομολογία του για την  ανάγνωση της σκέψης του.
Στο τυχαίο αναγνωρίζουμε τη φύση των αλλαγών μας ή την αλλαγή της φύσης μας. Σαν από καιρό η ανομολόγητη  σύγκρουση απομόνωσης και έκθεσης του αρεστού αποφασίζει τη διάστασή της.
Σε μια χώρα που δεν μπορεί να αλλάξει την πορεία των οικονομικών μεγεθών (δεδομένου πως οι ανάσες της ρυθμίζονται από το οξυγόνο ροής της «καθαγιαζούσης ευρωπαϊκής ένωσης», είναι ευφυές να αλλάζει τις “ ποιοτικές”, όπως τις ονομάζει,  παραμέτρους  σε όποιον  κλάδο απαιτεί αναμόρφωση. Το τυχαίο, συχνά  εξευμενίζει τους έκπτωτους στόχους.
                                                               Βλάχου Χρύσα












Πέμπτη 7 Ιουλίου 2016

Oντολογική πραγμάτωση μέσω των σχέσεων;

Στο βιβλίο  "Κουτσό", ο JULIO KORTAZAR, γράφει

"....και τι σημαίνει να ζεις με διαφορετικό τρόπο; σκέφτηκε ο Ολιβέιρα, ίσως να ζεις παράλογα και να τελειώνουμε με το παράλογο, να συσπειρώνεσαι στον εαυτό σου με τόση βιαιότητα που η εκτίναξη του ελατηρίου σε ρίχνει στην αγκαλιά του άλλου. Ναι, ίσως ο έρωτας, αλλά αυτή η otherness ( αλλοτριότητα) διαρκεί για εμάς όσο και η γυναίκα που αγαπάμε και επιπλέον μόνο σε ο, τι την αφορά. Κατά βάθος δεν υπάρχει otherness, μόλις μια ευχάριστη  togetherness (συντροφικότητα). Βέβαια είναι κι αυτό κάτι...." Ο έρωτας, μια οντολογοποιούσα τελετουργία που χαρίζει την ύπαρξη. Και γι' αυτό το λόγο σκεφτόταν τώρα εκείνο που θα έπρεπε να είχε σκεφτεί ίσως από την αρχή. εφόσον δεν είσαι κάτοχος του εαυτού σου δεν μπορείς να κατέχεις τον άλλο, και ποιος κατέχει τον εαυτό του πραγματικά; Ποιος επέστρεψε από τον εαυτό του, από την απόλυτη μοναξιά που σημαίνει να μην μπορείς να υπολογίζεις
στην ίδια σου τη συντροφιά, αλλά να είσαι αναγκασμένος να πας στον κινηματογράφο, στο μπουρδέλο ή στο σπίτι των φίλων σου ή να αφοσιωθείς σ'ένα συναρπαστικό επάγγελμα ή στον γάμο σου για να είσαι τουλάχιστον μόνος -ανάμεσα-στους άλλους; έτσι με τρόπο παράδοξο η υπέρτατη μοναξιά οδηγεί στον υπέρτατο συναγελασμό, στη μεγάλη αυταπάτη της συντροφιάς των άλλων, στο μοναχικό άνθρωπο μέσα σε μια αίθουσα γεμάτη καθρέφτες και αντηχήσεις...




J. Kortazar
Γεννήθηκε το 1914 στις Βρυξέλλες και μεγάλωσε στην Αργεντινή. Από το έργο του απουσιάζουν σχεδόν  παντελώς το μπαρόκ και ο μαγικός ρεαλισμός ενώ αφομοιώνει μ'έναν τελείως φυσικό τρόπο τις ανανεωτικές τεχνικές  του σύγχρονου μυθιστορήματος, συνδυάζοντας τη δημιουργική φαντασία με το ρεαλισμό.

Τετάρτη 25 Νοεμβρίου 2015

O πόλεμος, μέσα μας


                                                                          της Χρύσας Βλάχου



Θα 'θελα να προσεγγίσω το θέμα του πολέμου βάσει μιας παραμόρφωσης που παρουσιάζει η μανία του "υπερεγώ" και η εγγενής επιθετικότητα.
Το πάθος της εσωτερικότητας του καθενός που αναλαμβάνει να "σώσει"μια κατάσταση εμπεριέχει την ένταση της υποκειμενικότητάς του. Πόσο μεροληπτικό είναι, όμως, το υποκειμενικό και πόσο βαθύ το χάος της σχέσης ανάμεσα στο καλό και το κακό; Οι τρέχουσες εξελίξεις δυναμιτίζουν δύο πόλους μετάβασης από την πράξη στην οδύνη και από την οδύνη στο τέλος του νοήματος. Δεν είναι λίγες οι φορές που στην ιστορία δόθηκε διαφορετικό νόημα στις συρράξεις, στις συνθήκες, στις εξεγέρσεις, στους εμφυλίους. Και για όλα αυτά υπήρχε πάντα ένας ή πολλοί λόγοι.Η ανάγκη να υπάρξει "φωνή" ως ένδειξη δε σημαίνει ότι μπορεί να υπάρξει ως "σημασιολογική υπόσταση", κάτι που προϋποθέτει μαζική απελευθέρωση βιωμάτων.Η μανία του "υπερεγώ"καταδικάζει την αμφίδρομη επικοινωνία σ'ένα περιβάλλον που το σώμα του καταργείται την ώρα που παράγεται. Χάνεται η ιδεατότητα του σημείου 0. Ο πόλεμος, μέσα μας κινητοποιεί τις πιο ναρκισσιστικές καταβολές μας. Την εγγενή μας επιθετικότητα... Στο νου μου έρχονται οι στίχοι του ποιητή...
"Μέρες της εβδομάδας".
Όταν, τέλος, βγήκα απ'την πόρτα,
 τρεις πόλεμοι είχαν κιόλας τελειώσει,
η μικρή πάροδος ταξίδευε σ΄έναν ωκεανό από χαρτιά,
 βίδες, στουπιά, τηλέφωνα-γιατί το πρόβλημα, φίλοι μου,
 δεν είναι να σώσεις τον κόσμο,
 αλλά να τον σώσεις την ερχόμενη Πέμπτη.
                                 Τάσος Λειβαδίτης



Κυριακή 22 Νοεμβρίου 2015

Ο ΙΔΕΟΧΩΡΟΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΙΟΥ Ο


                                       

                                       ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ  ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗΣ  ΠΡΑΓΜΑΤΕΙΑΣ
                                                                               Της Χρύσας Βλάχου

Ο  ΙΔΕΟΧΩΡΟΣ  ΤΟΥ ΣΗΜΕΙΟΥ  0
(κόμπος, κύκλος ή αντικαθρέφτισμα);

...Τρεις συμβολισμοί που δεν είναι καθόλου ασύνδετοι με εκείνο που η Ν. Loraux  φανερώνει στο βιβλίο της «βίαιοι θάνατοι γυναικών στην αρχαία τραγωδία».
Σε κάποιο σημείο αναφέρει πως ο ποθητός θάνατος για τις γυναίκες είναι ή με θηλιά ή με ξίφος.
·        Η θηλιά, που  σχηματίζει  κύκλο, το σημείο 0, αδιέξοδος, κόμπος, φορέας εκδίκησης, μινιμαλιστικά συρρικνωμένο που μπορεί όμως να γίνει  κύκλος, πλανήτης,  φως, ήλιος, αλλά μπορεί  να γίνει και μονάδα που περικλείει χιλιάδες υποστάσεις.
·        Το ξίφος, (παραπάνω αναφέρθηκα στο αντικαθρέφτισμα και στη λειτουργία του) που η επιφάνειά του είναι λεία και αντανακλαστική, μας θανατώνει αλλά την ίδια στιγμή εκεί καθρεφτίζεται ο εαυτός μας. Τον βλέπουμε ,τον αναγνωρίζουμε και αντί να τον μεταφέρουμε στο σημείο  α΄ , παθητικά μένουμε εκεί, χωρίς να επιζητούμε την αυτοφανέρωσή μας.

Γι αυτό λοιπόν τα σημεία α', β',γ',  είναι μια αισιόδοξη διαδικασία φανέρωσης φτάνοντας εκεί μόνο κατόπιν ενεργειών και απόφαση για δράση.
Ας αναπροσδιορίσουμε το σημείο 0. Είναι σημείο συρρίκνωσης, είναι αρχή, εξουσιαστική απώλεια, ρυθμός ρεσιτατίβου, δέηση. Συγχρόνως
είναι  ολοκλήρωση, παλμός, ενάργεια αντίστροφης κίνησης.
Για να φτάσει κανείς στο σημείο 0 (αδιέξοδος), σημαίνει ότι έχει υποστεί μια πορεία απαγορεύσεων, είτε ενδεικτικά λανθάνουσα, είτε παρα-σηματοδοτικά  φανερή. Η απαγόρευση προκαλεί ενοχές.
Ελλοχεύει σε ανθρώπους αμοιβάδες, όπου  οι εσοχές διευκολύνουν την τάση για κάθε είδους φοβία, για κάθε συστολική κίνηση.
Η κοινωνική απαγόρευση συντελείται σε έναν κώδικα επικοινωνίας ετερο- σύστατο και γι αυτό άκαιρα διαλυόμενο.
Μοιάζουμε να μηρυκάζουμε τον αέρα που μας προσφέρεται εξαπολύοντας  αέρα περισσότερο πολτοποιημένο, αφού σ’ αυτόν προστέθηκε και η ναυτία, προερχόμενη από τις χιλιάδες φιλοφρονήσεις προς τον εαυτό μας τον ίδιο, από την ψεύτικη στάση μας, από την κάθε λογής υποκρισία .
Αυτή μας η στάση οδηγεί στην τέλεια αποσύνθεση του εσωτερικού μας εγώ , αναγείροντας μέσα μας λεκτικές και ιδεολογικές οργανώσεις χάρτινου υποστυλώματος.
Εκεί, το νέο οικοδόμημα ονομάζεται ψευδαίσθηση...
       { Το κείμενο αποτελεί προσέγγιση στο θέμα της πολιτικής αποσύνθεσης
        των ημερών μας.}